این یک هشدار جدی به رانندگانی است که همچنان برای پرداخت جریمه هایشان امروز و فردا می کنند. فرقی نمی کند قبض جریمه تان مبلغ نه چندان قابل توجه 20 هزار تومانی برای همراه نداشتن گواهینامه باشد یا این که برای عبور از چراغ قرمز با جریمه صد هزار تومانی نقره داغ شده باشید
این یک هشدار جدی به رانندگانی است که همچنان برای پرداخت جریمههایشان امروز و فردا میکنند. فرقی نمیکند قبض جریمهتان مبلغ نهچندان قابل توجه 20 هزار تومانی برای همراه نداشتن گواهینامه باشد یا اینکه برای عبور از چراغ قرمز با جریمه صد هزار تومانی نقرهداغ شده باشید.
بازهم مهم نیست که فقط 30 هزار تومان جریمه پرداخت نشده داشته باشید یا چند صد هزار تومان مهم این است که بدانید از این به بعد تاخیر در پرداخت جریمه رانندگی عواقب جبرانناپذیری برای شما خواهد داشت.
توقیف پلاک؛ حتی با کمترین جریمه معوق
در قانون قبلی جرایم رانندگی مهلت پرداخت قبوض جریمه یک ماه تعیین شده بود و پس از اتمام این زمان، جریمههای پرداخت نشده دو برابر میشد؛ هرچند تجربه سالهای گذشته نشان میدهد که حتی دو برابر شدن مبلغ جریمهها در صورت تاخیر در پرداخت هم نتوانست به عنوان یک اهرم فشار قوی آنچنان که باید رانندگان متخلف را نسبت به پرداخت بموقع جریمهشان ترغیب کند، اما این پایان ماجرا نبود.
با اجرای قانون جدید رسیدگی به جرایم رانندگی، مهلت پرداخت جریمههای رانندگی به 60 روز افزایش یافته است، اما راهکارهای جدیدی هم پیشبینی شده تا رانندگان متخلف بیش از گذشته نسبت به پرداخت قبوض جریمهشان ملزم شوند.
به این ترتیب دیگر دو برابر شدن مبلغ جریمهها، تنها اهرم فشار پلیس برای ملزم کردن رانندگان متخلف به پرداخت جریمههای معوقشان نیست.
اینطور که رییس مرکز اجرائیات پلیس راهور ناجا میگوید براساس ماده هشت قانون رسیدگی به تخلفات رانندگی، اگر چهار ماه از تاریخ ابلاغ قبض جریمهشان گذشته، اما هنوز مبلغ جریمه دو برابر شده پرداخت نشده باشد، پلیس راهور با ارسال اخطار کتبی یا از طریق پیام کوتاه به راننده متخلف هشدار میدهد که در اولین فرصت، جریمه معوق خود را پرداخت کند، چون در غیر این صورت گواهینامه و پلاک خودرو در سامانه راهنمایی و رانندگی توقیف خواهد شد.
سرهنگ دهقانی تاکید کرد: توقیف پلاک خودروی متخلف در سامانه پلیس، به منزله قطع ارائه هرگونه خدمات به خودروی مذکور از جمله ممنوعیت نقل و انتقال آن است و تا زمانی که راننده متخلف نسبت به پرداخت جریمه معوق خود اقدام نکند، مجاز به استفاده از این خدمات نخواهد بود.
تبصره بیمهها برای پرداخت خسارت
خودرویتان را بیمه شخص ثالث کردهاید و با خیالی جمع، پشت فرمان نشستهاید و خیالتان راحت است که اگر خدایناخواسته تصادفی هم رخ بدهد، جای نگرانی نیست، چون بیمه خسارت را پرداخت میکند، اما خیلی مطمئن نباشید.
براساس توافق پلیس با بیمهها درصورت وقوع تصادف منجر به جرح یا فوت از سوی راننده خودرویی که جریمه معوق پرداخت نشده داشته باشد، حتی اگر راننده بیمه هم باشد تا زمان تسویه جریمه معوق از پرداخت خسارت خبری نیست.
رئیس مرکز اجرائیات پلیس راهور ناجا در این باره توضیح میدهد: اگر خودرویی چهار ماه از تاریخ صدور قبض جریمهاش گذشته باشد و به اخطار پلیس نسبت به پرداخت جریمه معوق هم بیتوجهی کند، پلاک خودروی وی در سامانه پلیس توقیف خواهد شد.
درواقع براساس قانون جدید جرایم رانندگی، استفاده از بیمه شخص ثالث در پرداخت خسارتها برای رانندگانی که جریمههای معوق دارند، با اما و اگرهایی همراه است.
دهقانی تصریح میکند: در صورت وقوع تصادف منجر به جرح یا فوت اگر راننده بیمه هم باشد، از آنجا که پلاک خودرو و گواهینامه در سیستم پلیس توقیف است، بیمه از پرداخت خسارت خودداری خواهد کرد تا زمانی که راننده متخلف، جریمه معوق خود را پرداخت کرده و پس از آن میتواند از بیمه استفاده کند.
شاید مسوولان پلیس راهور و مراجع قانونگذار هم به این نتیجه رسیدهاند که در شرایط فعلی، این تنها راه برای ملزم کردن هرچه بیشتر رانندگان ایرانی در پرداخت بموقع قبوض جریمههای رانندگی است.
اجرای قانون جدید جرایم رانندگی و عواقب دیرکرد در پرداخت جریمههای معوق نگرانیهایی را نیز برای شهروندان بهوجود آورده است.
اینکه اگر اخطار پلیس راهور برای پرداخت جریمههای معوق به دلیل تاخیر اداره پست دیر به دست شهروندان برسد یا هرگز نرسد؛ اگر گوشی تلفن همراه شهروندی به دلایلی چند روزی خاموش باشد یا پیام کوتاه ارسالی پلیس هرگز به دست راننده مورد نظر نرسد، در چنین شرایطی تکلیف چه خواهد بود؟
رئیس مرکز اجرائیات پلیس راهور ناجا اما این نگرانی را چندان منطقی ندانسته و میگوید بارها در این خصوص که رانندگان باید نشانی و شماره تلفن خود را بهطور دقیق در اختیار سامانه اجرائیات پلیس قرار دهند، اطلاعرسانی شده است.
سرهنگ دهقانی این را هم میگوید که متاسفانه برخی شهروندان از روی ناآگاهی، نشانی یا شماره تلفن واقعی خود را به سیستم پلیس اعلام نمیکنند که در این صورت باید منتظر عواقب آن نیز باشند.
وی در حالی که تاکید میکند اگر رانندگان، نشانی و شماره تلفن صحیح خود را در اختیار سامانه پلیس قرار داده باشند، حتما پیامهای پلیس بدون تاخیر و مشکل به دستشان خواهد رسید، تصریح میکند: شهروندان میتوانند برای اطلاع از آخرین وضع جریمههایشان شماره (وی.آی.ان) که به صورت عمودی پشت کارت خودرو ثبت شده را به شماره 30005151 پیامک کنند تا بلافاصله آخرین مبلغ جریمه ثبت شده برایشان ارسال شود.
دخالت پلیس در وظایف بیمهها؟
هرچند براساس قانون جدید، جرایم رانندگی و طبق توافق پلیس با بیمهها، از این پس پرداخت خسارت در تصادفات منجر به جرح و فوت صرفا در صورت پرداخت جریمههای معوق امکانپذیر خواهد بود، اما برخی فعالان و کارشناسان بیمه خودرو، این تصمیم را چندان منطقی و کارشناسی شده نمیدانند.
کارشناس یکی از نمایندگیهای بیمه ایران، این تصمیم را از جمله توافقهای مسئولان پلیس راهور با شرکتهای بیمهای خودرو میداند که چندان با وظایف این بیمهها همخوانی ندارد.
مهدی واعظی با تاکید بر اینکه پلیس راهور نمیتواند در شرایط و چهارچوب پرداخت خسارتها از سوی بیمهها دخالت داشته باشد، تصریح میکند: چنین تصمیماتی با قوانین روز بیمههای خودرو در پرداخت خسارتها، توجیه منطقی ندارد.
وی موکول شدن پرداخت خسارت خودرو به پرداخت جریمههای معوقه رانندگان را به نوعی زیر سوال بردن عملکرد بیمههای خودرو در عمل به تعهداتشان در قبال شهروندان دانسته و میگوید: با وجود توافق انجام شده بین مسوولان پلیس راهور و بیمه مرکزی در این زمینه، قطعا شرکتهای بیمهای خودرو موظف به اجرای قانون خواهند بود و طبق قانون پرداخت خسارت در تصادفات جرحی و فوتی منوط به تسویه کامل جریمههای معوق خواهد شد.
هرچند در شرایط موجود که با توجه به افزایش نرخ تورم و توان اقتصادی مردم ممکن است رانندگان بسختی تن به پرداخت جریمههایشان بدهند، شاید این تنها راه الزام رانندگان متخلف برای پرداخت بموقع جریمهها باشد.
12 هزار خودرو با جریمههای میلیونی
قانون در برخورد با رانندگانی که بالای یک میلیون تومان جریمه معوق دارند، بدون اغماض عمل میکند و توقیف خودرو در پارکینگ مجازات رانندگانی است که جریمههای میلیونی دارند.
به گفته رییس مرکز اجرائیات پلیس راهور ناجا، با آغاز توقیف خودروهای دارای بیش از یک میلیون تومان جریمه معوقه، 12 هزار و 430 خودرو در کشور با جریمه بالای یک میلیون تومان شناسایی و برای آنها اخطار کتبی از سوی پلیس راهور ارسال شد که پس از دریافت اخطار، 8300 نفر از این رانندگان (معادل 80 درصد) جریمه معوق خود را پرداخت کردند و خودروی 2588 راننده متخلف نیز به دلیل پرداخت نشدن جریمه توقیف و روانه پارکینگ شد.
کامیونها و اتوبوس، رکورددار بالاترین جریمهها
رانندگان کامیونها و اتوبوسهای بینشهری دارای بیشترین فراوانی جریمههای میلیونی به ثبت رسیده هستند.
به گفته رئیس مرکز اجرائیات پلیس راهور ناجا، بالاترین مبالغ جریمههای به ثبت رسیده متعلق به کامیونها و اتوبوسهاست و این رانندگان تا زمانی که جریمه معوق خود را پرداخت نکنند، خودرویشان در پارکینگ توقیف خواهد بود و باید به ازای هر روز توقف خودرو، هزینه پارکینگ را هم بپردازند.
مسئولان پلیس راهور مدتهاست به این نتیجه رسیدهاند که در اجرای قانون جدید جرایم رانندگی، دیگر نمیتوان صرفا با استناد به نرخ بالای جریمهها؛ رانندگان ایرانی را از ارتکاب تخلف بازداشت یا صرفا با تکیه بر دو برابر شدن مبلغ جریمهها پس از اتمام مهلت تعیین شده، رانندگان متخلف را ملزم به پرداخت بموقع جریمههایشان کرد.
آنها معتقدند اهرمهای فشار قویتری مانند توقیف شماره پلاک خودرو و گواهینامه رانندگان متخلف در سیستم اجرائیات پلیس و به دنبال آن قطع شدن ارائه برخی خدمات به این رانندگان تا زمان تسویه کردن جریمهها شاید بتواند رانندگان ایرانی را هرچه بیشتر به پرداخت بموقع قبوض جریمهشان متعهد کند.
شاید از این پس رانندگان صرفا هنگام خرید و فروش خودرو یا موعد دریافت آرم طرح ترافیک از روی اجبار به فکر پرداخت جریمههای معوقشان نیفتند.