در سال ۱۲۶۹ هجری شمسی مذاکراتی بین دولت ایران و سفارت روس به‌عمل آمد و متعاقب آن امتیاز انحصاری در زمینه بیمه و حمل و نقل به مدت ۷۵ سال به یک تبعه روس واگذاز شد. این شخص ظرف مهلت مقرر (سه سال) که برای آغاز فعالیت داشت نتوانست شرکت بیمه مورد نظر را تأسیس کند لذا از او سلب امتیاز شد. پس از آن، از سال ۱۲۸۹ هجری شمسی دو شرکت روسی به تأسیس نمایندگی بیمه در ایران پرداختند. آغاز فعالیت جدی در زمینه بیمه را می‌توان سال ۱۳۱۰ هجری شمسی دانست، زیرا که در این سال قانون و نظام‌نامه ثبت شرکت‌ها در ایران به تصویب رسید. متعاقب آن، بسیاری از شرکت‌های بیمه خارجی نظیر اینگستراخ، آلیانس، ایگل استار، یورکشایر، ویکتوریا، ناسیونال سویس، فینکس، اتحاد الوطنی و ... به تأسیس شعبه یا نمایندگی در ایران پرداختند.

لینک به سایت بیمه سینا، بخش دایره حقوقی.

پیشنهاد بیمه را معمولاً بیمه‌گذار تکمیل و خود آن را به‌طور مستقیم یا غیر مستقیم از طریق نماینده یا کارگزار به شرکت بیمه تسلیم می‌کند. واسطه‌های بیمه در این خصوص نقش مؤثری دارند. نماینده یا کارگزار هنگامی که از طرف و به نمایندگی بیمه‌گذار در مورد تهیه بیمه‌نامه اقدام می‌کند باید نهایت حسن نیت را به‌کار برد. هرگونه اظهار خلاف واقع یا اظهاراتی در خصوص مورد بیمه که در اتخاذ تصمیم بیمه‌گر برای قبول یا رد پیشنهاد موثر باشد همان اثر را دارد که خود پیشنهاد دهنده به تنظیم فرم پیشنهاد بپردازد. لذا کارگزار یا نماید باید بیمه گذار را در تکمیل فرم پیشنهاد کمک کند یا خود آن را به‌طور کامل تکمیل کند. در نهایت، پیشنهاددهنده (شخصی که فرم پیشنهاد را امضا می‌کند) باید دارای نفع بیمه‌پذیر خود می‌‌تواند بیمه‌نامه ابتیاع کند.

نخستین منبع اطلاعاتی بیمه‌گر، اظهارات واقعی بیمه‌گذار در فرم پیشنهاد بیمه است و مبنای تصمیم بیمه‌گر برای قبولی یا رد پیشنهاد؛ در صورت مثبت بودن پاسخ بیمه‌گر، همین اطلاعات مبنای ارزیابی ریسک و تعیین حق بیمه قرار می‌گیرد. در این خصوص، امکان دارد که بیمه‌گذار به عمد از اظهار مطالبی خودداری یا اظهارات کذب کند که سبب تغییر موضوع خطر شود یا از اهمیت آن در نظر بیمه‌گر بکاهد. در این صورت، عقد بیمه باطل است. اگر خودداری از اظهار مطالبی یا اظهارات خلاف واقع به عد نباشد، عقد بیمه باطل نمی‌شود، بلکه بیمه‌گر حق فسخ قرارداد را دارد. چنانچه بیمه‌گر بعد از ورود خسارت، به اظهارات خلاف واقع و کتمان حقایق غیر عمدی بیمه‌گذار پی ببرد خسارت به نسبت حق بیمه پرداختی و حق بیمه واقعی پرداخت می‌شود.

مسئول صدور، در مورد ریسک‌های ساده و کوچک به همان فرم پیشنهاد بیمه و اطلاعاتی که مشتری در آن قید کرده است اکتفا می‌کند. زیرا که حق بیمه ریسک‌های ساده و کوچک اندک است و به هیچ‌وجه تکافوی هزینه‌های کارشناسی بازدید اولیه را نمی‌کند. ولی در مورد ریسک‌های صنعتی و تولیدی، به‌ویژه زمانی که بیمه‌نامه خطرهائی مانند طوفان، سیل و ترکیدگی لوله آب و مواردی از این دست را پوشش می‌دهد قضیه فرق می‌کند. در این‌جا، شرکت بیمه برای قبول یا رد خطر، تعیین نرخ، تعیین میزان نگهداری و پی برد ن به موقعیت و وضعیت موارد بیمه شده (برای مثال، ساختمان‌ها، در صورت وقوع آتش‌سوزی)، به گزارش کارشناسی بازدید اولیه نیاز دارد.

بیمه‌نامه فرست لاس در مواقعی که محاسبه کل ارزش مورد بیمه به‌طور دقیق مشکل یا امکان محاسبه ارزش کامل آن وجود ندارد صادر می‌شود. بیمه‌نامه فرست لاس برای همین موارد صادر می‌شود. یعنی، مواقعی که بیمه‌گذار احساس می‌کند که نیازی ندارد کل اموال خود را در قبال خطر بیمه کند. به عبارت دیگر، بیمه‌گذار پیش‌بینی می‌کند که امکان ورود خسارت کلی و کامل امکان ندارد (مانند سرقت)، یا این‌که بیمه‌گذار ممکن است ترجیح دهد که تنها بخشی از اموال خود را پوشش‌ دهد. بیمه‌گر نیز، این نوع پوشش را برای همین موارد خاص صادر می‌کند. حداکثر تعهد بیمه‌گر در این نوع بیمه‌نامه‌ها رقمی کمتر از ارزش مورد بیمه است و در بیمه‌نامه قید می‌شود. این حداکثر را کارشناسان به‌نحوی تعیین می‌کنند که در بدترین حالت، خسارت وارده از رقم تعیین شده فراتر نرود. ولی حق بیمه بر اساس ارزش کل محاسبه و دریافت می‌شود. از آن‌جا که تعهد بیمه‌گر کاهش می‌یابد، لذا تخفیف در حق بیمه برای بیمه‌گذار منظور می‌شود. در بیمه‌نامه‌های فرست‌لاس، بیمه به کمتر از ارزش واقعی معنا ندارد (قاعده نسبی سرمایه قابل اعمال نیست).

در قرارداد بیمه، ایفای تعهد یک طرف (بیمه‌گذار) در اول قرارداد است، یعنی پرداخت حق بیمه، مگر این‌که ممکن است بیمه‌گر با پرداخت قسطی حق بیمه موافقت کند. ایفای تعهد طرف دیگر (بیمه‌گر) موکول به تحقق خطر بیمه شده در آینده و در زمان اعتبار قرارداد بیمه است که هم تاریخ وقوع مشخص نیست و هم میزان خسارتی که بیمه‌گر باید بپردازد. در بیمه عمر، بیمه‌گر تعهد خود را پس از مدت نسبتاً طولانی ایفا می‌کند. در برخی از رشته‌ها نظیر بیمه مسئولیت، بیمه‌گر پس از رسیدگی به پرونده مسئول حادثه، در مراجع قضائی تعهد خود را ایفا می‌کند. بدین‌ترتیب بیمه‌گر همیشه مبالغی در اختیار دارد که متعلق به بیمه‌گذاران است و مربوط به تعهدات آینده بیمه‌گر. این مبالغ را ̎ذخایر فنی می‌نامند. بیمه‌گر در پایان سال مالی هنگام بستن حساب‌ها، ̎ذخایر فنی را محاسبه و نگهداری می‌کند. شرکت‌های بیمه موظفند علاوه بر ذخایر فنی ذخایر دیگری به‌نام ̎اندوخته‌های قانونی نگه دارند. اندوخته‌های قانونی قسمتی از سود ویژه شرکت‌ است که طبق مقررات باید نگهداری شود. اندوخته‌های قانونی تا میزان معینی اجباری است و پس از رسیدن به درصدی از سرمایه شرکت اختیاری می‌شود. انواع ذخایر فنی عبارتند از:
الف‌ـ ذخیره حق بیمه (حق بیمه عاید نشده)
ب‌ـ ذخیره خسارت‌های معوق
پ‌ـ ذخیره خسارت‌های واقع شده ولی اعلام نشده
ت‌ـ ذخیره ریاضی (مخصوص بیمه‌های عمر)
ث‌ـ ذخیره مشارکت در منافع

بیمه‌گذار به‌دلائل زیر ممکن است خسارت واقع شده را به‌موقع به بیمه‌گر اعلام نکند:
الف‌ـ خسارت در روزهای پایائی سال اتفاق افتاده و بیمه‌گذار فرصت نکرده است تا به بیمه‌گر اعلام کند.
ب‌ـ بیمه‌گذار، از تحت پوشش بیمه‌ای بودن خسارت اطمینان ندارد.
پ‌ـ بیمه‌گذار از تحقق خطر منجر به خسارت بی‌خبر است.
ت‌ـ بیمه‌گذار قادر نیست که به بیمه‌گر اطلاع بدهد.

ذخیره ریاضی مخصوص بیمه‌های عمر، مختلط پس‌انداز و مستمری است. ذخیره ریاضی عبارت است از تفاوت تعهدات ایفا شده بیمه‌گر و بیمه‌گذار، با توجه به نرخ بهره آن. بیمه‌گذار تعهدات خود را در ابتدای قرارداد به‌صورت پرداخت حق بیمه، یک‌جا یا به‌تدریج در طول اعتبار بیمه‌نامه ایفا می‌کند ولی تعهدات بیمه‌گر موکول به تحقق خطر بیمه شده در طی مدت اعتبار و یا در زمان خاتمه قرارداد است. ذخیره ریاضی جانشین ذخیره حق بیمه است.

بیمه‌گذار با وجود ذخیره ریاضی می‌تواند:
الف‌ـ بیمه‌نامه عمر خود را بازخرید کند
ب‌ـ اگر قادر به پرداخت حق بیمه نیست آ‌ن‌را به سرمایه مخفف تبدیل کند
پ‌ـ از محل ذخیره ریاضی وام بگیرد

طبق آئین‌نامه شماره ۲۸ مصوب شورای عالی بیمه، نماینده بیمه شخصی حقیقی یا حقوقی است که با توجه به قوانین و مقررات و مفاد این آئین‌نامه مجاز به عرضه خدمات بیمه‌ای در داخل کشور به نمایندگی از طرف شرکت بیمه طرف قرارداد خواهد بود. نماینده هیچ‌گونه مسئولیتی در مورد خطرهای بیمه شده ندارد بلکه در نقش واسطه بین بیمه‌گر و بیمه‌گذار فعالیت می‌کند. نماینده بیمه مسئول جبران خسارت‌های مستقیم یا غیرمستقیم ناشی از تقصیر، غفلت یا قصور خود، کارکنان و بازاریاب‌های تابعه در خصوص عملیات بیمه‌‌ای موضوع قرارداد نمایندگی است. در هر حال، این امر نافی مسئولیت شرکت بیمه در برابر بیمه‌‌‌گذار نخواهد بود. پرداخت حق بیمه به نماینده در حکم پرداخت حق بیمه به شرکت بیمه است. نماینده مکلف است که حق بیمه دریافتی را اعم از وجه نقد یا چک حداکثر تا پایان وقت اداری روز دریافت، به صندوق شرکت بیمه طرف قرارداد یا به حساب بانکی شرکا مزبور تحویل و واریز کند. طرفین می‌توانند در قرارداد نمایندگی به‌نحو دیگری توافق کنند. نماینده مکلف است که مشخصات و شماره پروانه کارگزاری رسمی بیمه را در بیمه‌نامه‌هائی که بنا به پیشنهاد وی صادر می‌شود، قید کند. نماینده بیمه مکلف است که مشخصات و شماره نمایندگی خود را در بیمه‌نامه‌ای که صادر می‌کند، قید کند. شرکت بیمه نباید تقاضای صدور بیمه‌نامه‌ای را که به‌وسیله یکی از نمایندگان خود ارائه می‌کند از طریق دیگری اعم از مستقیم یا غیر مستقیم قبول کند، مگر با موافقت بیمه‌گذار. در صورتی که شرکت بیمه پیشنهاد بیمه نماینده‌ای را رد کند، نمی‌تواند همان پیشنهاد را از طریق دیگری اعم از مستقیم یا غیر مستقیم قبول کند. اگر چند نماینده برای یک نوع بیمه نرخ و شرایط خواسته باشند، شرکت بیمه موظف است که نرخ و شرایط یکسان اعلام کند. شرکت بیمه مکلف است که کارمزد نماینده خود را به میزان پیش‌بینی شده در قرارداد نمایندگی پرداخت کند، مشروط بر این‌که از حداکثر میزان تعیین شده در مصوبات شورای عالی بیمه تجاوز نکند. هرگاه تغییراتی در بیمه‌نامه داده شود و این تغییرات باعث افزایش یا کاهش حق بیمه شود، کارمزد نماینده نیز به‌همان نسبت افزایش یا کاهش خواهد یافت. در موارد فسخ یا ابطال بیمه‌نامه، کارمزد نماینده به نسبت حق بیمه قابل استرداد کسر خواهد شد. بیمه‌نامه‌هائی که شرکت بیمه از طرف یا به پیشنهاد نماینده صادر می‌کند پرتفوی نماینده خواهد بود. شرکت بیمه حقوق نماینده را در ارتباط با پرتفوی او در حدود عرف جاری بیمه رعایت خواهد کرد. نماینده می‌تواند تمام یا قسمتی از پرتفوی خود را در صورت موافقت شرکت بیمه به نماینده دیگر همان شرکت انتقال دهد. مرجع رسیدگی به اختلاف میان نماینده و شرکت بیمه در رابطه با مقررات آئین‌نامه و قراداد نمایندگی منعقده هیأتی مرکب از سه نفر به‌شرح زیر است:
الف‌ـ نماینده بیمه مرکزی ایران؛ ب‌ـ نماینده منتخب شرکت‌های بیمه؛ پ‌ـ نماینده انجمن صنفی نمایندگان بیمه. مدیران عامل، اعضاء هیأت مدیره و کارکنان شاغل شرکت‌های بیمه و بیمه مرکزی ایران در زمان اشتغال نمی‌توانند در سمت نماینده فعالیت کنند. بیمه مرکزی ایران و شرکت بیمه می‌توانند عنداللزوم ضمن اخذ اطلاعات لازم، دفاتر، اسناد، مدارک و محل نمایندگی را بازرسی کنند و نماینده مکلف به همکاری لازم در این زمینه است.

بر اساس ماده یک آئین‌نامه شماره ۶ (آئین‌نامه کارگزاری رسمی بیمه)، کارگزار شخصی است که در مقابل دریافت کارمزد، واسطه معاملات بیمه بین بیمه‌گذار و بیمه‌گر و شغل او منحصراً ارائه خدمات بیمه‌ای است. کارگزار باید پروانه کارگزاری داشته باشد که بیمه مرکزی ایران صادر می‌کند. کارگزار، بازرگان شناخته می‌شود و فقط می‌تواند به مؤسسات بیمه مجاز (مصرح در قانون تأسیس بیمه مرکزی ایران و بیمه‌گری) مراجعه کند. کارگزار باید تکالیف مقرر در تجارت و آئین‌نامه‌های مربوط و قانون تأسیس بیمه مرکزی ایران و بیمه‌گری و آئین‌نامه مصوب شورای عالی بیمه و دستور‌العمل‌های بیمه‌مرکزی ایران و قانون راجع به کارگزاران را رعایت کند و برخلاف آنها عملی انجام ندهد. در صورت تخلف طبق ماده ۸ قانون راجع‌به کارگزاران با وی رفتار خواهد شد. کارگزار باید علاوه بر دفاتر قانونی، دفاتر مخصوص هم طبق نظر بیمه مرکزی ایران داشته باشد و معاملات مربوط به کارگزاری خود را در آن ثبت کند. صفحات دفاتر مزبور را بیمه مرکزی ایران مهر و پلمپ خواهد کرد. بیمه مرکزی ایران می‌تواند هر موقع که لازم بداند دفاتر کارگزار را بازرسی کند و توضیحات لازم را بخواهد. کارگزار، مسئول عملیات و میزان خسارت‌های ناشی از نقص، غفلت یا قصور خود و بازاریاب‌ها و کارکنان خود در امور مربوط به کارگزاری بیمه است. کارگزار، ملزم به حفظ اسرار و اطلاعاتی است که به مناسبت شغل خود به‌دست می‌آورد. در صورت افشای غیر مجاز این اسرار، بیمه مرکزی ایران می‌تواند در مورد عدم تجدید یا لغو پروانه کارگزاری اقدام کند. کارگزار رسمی بیمه مکلف است که تمام اطلاعات لازم درباره مورد پیشنهاد و نیز نرخ بیمه مربوط را برای بیمه‌گذار خود تشریح و به او ارائه و اعلام کند؛ بیمه‌نامه را برابر با نیاز و شرایط و پیشنهادهای بیمه‌گذار از بیمه‌گر اخذ کند و در غیر این‌صورت، مسئول جبران خسارت‌های وارده خواهد بود. نرخ بیمه برابر با تعرفه مصوب شورای عالی بیمه خواهد بود و در مواردی که نرخ تعیین نشده باشد مؤسسه بیمه قبلاً نرخ را از بیمه مرکزی ایران اخذ می‌کند و در اختیار کارگزار خواهد گذاشت.کارگزار رسمی حق ندارد حق بیمه را نقدی یا با چک بانکی در وجه حامل یا به‌نام خود دریافت کند، مگر این‌که از بیمه‌گر اجازه‌نامه کتبی معتبر داشته باشد. در غیر این‌صورت، در مقابل بیمه‌گذار و بیمه‌گر مسئول خواهد بود. کارگزار رسمی بیمه حق دریافت خسارت از بیمه‌گر را ندارد و مؤسسات بیمه موظفند که خسارت را در وجه بیمه‌گذار یا ذی‌نفع یا به‌ حواله کرد پرداخت کنند. کارگزار رسمی بیمه حق ندارد از خسارتی که بیمه‌گر به بیمه‌گذار می‌پردازد مبلغی به هر عنوان دریافت دارد.
کارگزار مسئول صحت امضاء بیمه‌گذار که ذیل پیشنهاد بیمه را امضا می‌کند خواهد بود. کارگزار باید از رقابت مکارانه و ناسالم با کارگزار یا کارگزاران بیمه دیگر و تبلیغات سوء علیه مؤسسات بیمه خودداری کند. کارگزار بیمه مکلف است که نشانی محل کار و سکونت خود را به بیمه‌ مرکزی ایران اعلام کند و در صورت تغییر محل کار یا سکونت، بی‌‌درنگ نشانی جدید را اطلاع دهد. کارگزار موظف است که هر ۶ ماه یک‌بار گزارش عملیاتی و هر سال یک نسخه از ترازنامه و حساب سود و زیان خود را به بیمه‌ مرکزی ایران تسلیم دارد.

بله‌. صندوق‌ مستقلی‌ به‌نام‌ صندوق‌ تأمین‌خسارت‌های ‌بدنی‌ در بیمه‌ مرکزی‌ ایران‌ وجود دارد که ‌وظیفه‌اش ‌پرداخت‌ غرامت‌ و هزینه‌ به‌ اشخاص‌ ثالثی‌ است ‌که‌ به‌علت ‌بیمه‌ نبودن‌ وسیله‌ نقلیه‌ یا فرار کردن‌ یا ناشناخته ‌ماندن‌ مسئول‌ حادثه‌، نمی‌توانند خسارت‌ خود را از شرکت‌های ‌بیمه‌ دریافت‌ کنند.

به موجب ماده ۱۹ قانون بیمه، مسئولیت بیمه‌گر عبارت است از تفاوت قیمت‌ مال بیمه شده بلافاصله قبل از وقوع حادثه با قیمت باقی‌مانده آن، بلافاصله بعد از حادثه. خسارت وارده به پول نقد پرداخت خواهد شد مگر این‌که حق تعمیر و تعویض را بیمه‌گر تعهد کرده باشد که در آن صورت باید طی مدتی این تعمیر و تعویض انجام شود که در مدتی کمتر از آن ممکن نیست.

طبق‌ ماده‌ 12 قانون‌ بیمه‌، اگر ارائه‌ اطلاعات‌نادرست‌ عمدی‌باشد، بیمه‌نامه‌ باطل‌ است‌ و خسارت‌پرداخت‌ نمی‌شود وحق‌ بیمه‌های‌ دریافتی‌ نیز قابل‌ استردادنیست‌. در صورت‌غیرعمدی‌ بودن‌، خسارت‌ به‌ نسبت‌ حق‌بیمه‌ دریافتی‌ به‌حق‌ بیمه‌ واقعی‌ پرداخت‌ می‌شود.

سه‌ نوع‌ : (1) شرایط عمومی‌; (2) شرایط خصوصی‌; و (3)شرایط ویژه‌شرایط عمومی‌، شرایطی‌ است‌ که‌ برای‌ تمام‌بیمه‌گذاران‌ یک‌ رشته‌یکسان‌ است‌ و در پشت‌ بیمه‌ نامه‌چاپ‌ می‌شود (مانندشرایط عمومی‌ بیمه‌ آتش‌سوزی‌،شرایط عمومی‌ بیمه‌ بدنه‌اتوموبیل‌ و...); شرایط خصوصی‌، مخصوص‌ یک‌ ‌، بیمه‌گذارمعین‌ است‌ ومشخصات‌ بیمه‌گذار،موضوع‌ بیمه‌، حق‌ بیمه‌،خطرهای‌بیمه‌شده‌،مدت‌ قرارداد (شروع‌ و خاتمه‌) و میزان‌تعهدبیمه‌گر در آن‌ قید می‌شود; شرایط ویژه‌ نیز،مخصوص‌موارد خاصی‌ است‌ که‌ بین‌ بیمه‌گر و بیمه‌گذارتوافق‌ می‌شود(مانند بیمه‌ بودن‌ یکی‌ از خطرهای‌ استثناشده‌).

تاپنج‌روز ازتاریخ‌اطلاع‌ خود از وقوع‌حادثه‌; قبل‌از اینکه‌آثارحادثه‌ از میان‌ برود و بیمه‌گر بتواندکارشناس‌ خود رابرای‌ارزیابی‌ خسارت‌ و میزان‌ تعهد خود اعزام‌ کند.

بله‌. صندوق‌ مستقلی‌ به‌ نام‌ صندوق‌ تأمین‌خسارتهای‌بدنی‌ در بیمه‌ مرکزی‌ ایران‌ وجود دارد که‌وظیفه‌اش‌پرداخت‌ غرامت‌ و هزینه‌ به‌ اشخاص‌ ثالثی‌ است‌که‌ به‌ علت‌بیمه‌ نبودن‌ وسیله‌ نقلیه‌ یا فرار کردن‌ یا ناشناخته‌ماندن‌مسؤول‌ حادثه‌، نمی‌توانند خسارت‌ خود را ازشرکتهای‌بیمه‌ دریافت‌ کنند.

خانه‌ و اثاث‌ آن‌ راخطرهای‌ مختلفی‌ تهدید می‌کنند که‌ همه‌این‌ خطرها قابل‌بیمه‌شدن‌ هستند، مانند : آتش‌سوزی‌،انفجار، صاعقه‌، سیل‌،طوفان‌، زلزله‌، سرقت‌، ترکیدگی‌ لوله‌آب‌، خرابیهای‌ ناشی‌ ازبرف‌ و باران‌، شکست‌ یا ترکیدگی‌شیشه‌ و غیره‌.

بیمه‌ مرکزی‌ ایران‌، علاوه‌ بر نظارت‌، کنترل‌ وهدایت‌ امربیمه‌ در کشور، وظیفه‌ حفظ حقوق‌ بیمه‌گذاران‌ وبیمه‌شوندگان‌ را نیز برعهده‌ دارد.

این پوشش بیمه ای جهت جبران هزینه های درمان مازاد بر تعرفه های بیمه خدمات درمانی ، تأمین اجتماعی و ... ارائه میگردد و نگرانی بیمه شدگان را از پرداخت هزینه های هنگفت درمان برطرف می نماید .
پوششهای این نوع بیمه عبارتند از جبران هزینه های اعمال جراحی ، بیمارستانی و بستری شدن در بیمارستان ، زایمان طبیعی ، سزارین و برخی از هزینه های پاراکلینیکی از قبیل سونوگرافی ، مامو گرافی ، رادیولوژی ، انواع اسکن، اندوسکوپی ، ام آر ای، اکو، کاردیو گرافی، سنگ شکن کلیه و رفع عیوب انکساری چشم، لیزیک و لیزر درمانی .

بیمه اتکائی به معنی توزیع جهانی ریسک است. بیمه اتکائی، بیمه گر واگذارنده را در مقابل زیانهای سنگین مالی که ممکن است با وقوع خسارتهای بزرگ یا تعداد کثیری خسارت در ابعاد کوچک و متوسط که در یک زمان محدود وارد شوند، حمایت می کند.
بطور کلی هدف اصلی بیمه اتکائی کاهش ریسک از دیدگاه آماری و به حداقل رساندن خسارت برای بیمه گر است، بیمه گران ریسک را به منظور کاهش حجم کل ریسکهایی که تعهد کرده اند واگذار میکنند وظیفه بیمه گر اتکائی حمایت از شرکتهای بیمه واگذارنده در مقابل خسارتهای سنگین و توزیع جهانی ریسک است.
بدیهی است که بیمه اتکائی تنها راه حل افزایش ظرفیت صدور شرکتهای بیمه و کل بازار نیست بلکه ظرفیت صدور را می¬توان از طریق ازدیاد ذخایر و توانائیهای فنی شرکت بیمه افزایش داد. تصمیم برای خرید پوشش اتکائی به منظور حمایت از پرتفوی شرکت بیمه، با هزینه آن و حق بیمه اتکائی و امکان پذیر بودن برنامه مناسب ارتباط دارد.
• انواع قراردادها :
اصولا قراردادهای اتکایی به دو دسته نسبی و غیر نسبی طبقه¬بندی می¬شوند. در اینجا خلاصه ای از تعریف این قراردادها آورده می شود .
- قرارداد اتکایی نسبی : Proportional Treaty
به زبان ساده بر اساس سیستمی است که در آن مبلغ بیمه شده ، حق بیمه و خسارت به نسبت درصدی که از قبل مشخص شده است بین بیمه گر اتکایی و بیمه گر واگذارنده تقسیم می شود.
سیستمهای مختلفی وجود دارد که نحوه عمل آنها بستگی به اهدافی دارد که مورد نظر می باشد.
قراردادهای نسبی عموما به شکل قراردادهای مشارکت و مازاد سرمایه می باشند.
- قرارداد اتکایی مشارکت :Quota –share Treaty
در قرارداد اتکایی مشارکت بیمه گر واگذارنده نسبتی از کلیه بیمه نامه های صادره در رشته خاصی را خود نگهداشته و بقیه را تا مبلغ معین به بیمه گران اتکایی واگذار می کند.
- قراردادهای اتکایی مازاد سرمایه : Surplus Treaty
در این سیستم شرکت واگذارنده آن بخش از عملیات بیمه ای را که خود نمی تواند و یا نمی خواهد به حساب خود نگهدارد، واگذار می کند .
در این قرارداد بیمه گر واگذارنده موظف است مبلغ معینی طبق جدول ظرفیت ها که به قرارداد ها الحاق شده است و جزء آن به شمار می آید را به حساب خود نگهدارد. همچنین واگذارنده متعهد می شود که سهم ثابتی از عملیات خود را که در شرایط خصوصی مشخص شده است به بیمه گر اتکایی واگذار کند و بیمه گر اتکایی نیز موظف است آن را بپذیرد.
- قرارداد اتکایی غیرنسبی : Non-Proportional Treaty
در این قراردادها مسئولیت واگذارنده و بیمه گر اتکایی بر اساس خسارت تعیین می شود. رایجترین نوع قرارداهای نسبی قراردادهای مازاد خسارت می باشند.
- پوشش اتکایی مازاد خسارت برای هر ریسک : Excess of Loss
این پوشش همیشه حتی به زبان های خارجی به نام انگلیسی آن آورده می شود.
هدف اصلی در این پوشش آن است که بیمه گر واگذارنده نسبت به مازاد مبلغی از خسارت در هر ریسک (خطر بیمه شده ) که خود توان جبران آن را ندارد مورد حمایت قرار گیرد .
- پوشش اتکایی مازاد خسارت برای حوادث فاجعه آمیز :Catastrophe Excess of Loss
این پوشش واگذارنده را در مقابل خسارات بزرگی که از یک حادثه ناشی میشود حمایت می کند. (خسارتهای اتفاقی و فاجعه آمیز مانند سیل، زلزله، طوفان، تگرگ و آتش سوزی های مهیب و گسترده و غیره) .

در بیمه‌های‌ اعتباری‌ و بیمه‌های‌ تضمینی‌، بیمه‌گرنقش‌ضامن‌ را ایفا می‌کند.

بیمه‌ای‌ است‌ که‌ به‌ همراه‌بیمه‌ نامه‌ شخص‌ ثالث‌، صادرمی‌شود و بیمه‌ مستقلی‌نیست‌. در این‌ بیمه‌، مسؤولیت‌راننده‌ وسیله‌ نقلیه‌ مورد بیمه‌در مقابل‌ اشخاصی‌ که‌ براثرحوادث‌ ناشی‌ از وسیله‌ نقلیه‌مذکور دچار آسیبهای‌جسمانی‌، اعم‌ از فوت‌، نقص‌ عضو یاجرح‌ می‌شوند، به‌شرط آنکه‌ طبق‌ قانون‌ دیات‌، دیه‌ به‌ آنان‌تعلق‌ گیرد، تاحدمقرر مشمول‌ این‌ بیمه‌ می‌شود. ملاک‌تشخیص‌ مسؤول‌حادثه‌، میزان‌ دیه‌ و اشخاصی‌ که‌ دیه‌ به‌آنها تعلق‌ می‌گیرد وهمچنین‌ هزینه‌ معالجه‌، رأی‌ محاکم‌ذی‌صلاح‌ است‌.